Bu Blogda Ara

10 Şubat 2011 Perşembe

Alevilik Nedir -2

Alevilik Nedir?

Allah, Muhammed, Ali kutsalligini kalbinde tasiyan , Hz.Ali’nin adaletinden ayrilmayan temelinde insan sevgisi bulunan her dine ,mezhebe ser inanca saygi duyan ve hosgörü ile bakan, dil, din, irk, renk farki gözetmeyen eline diline sahip olma ilkelerini sart kosan, gelmek isteyen, inançli insanlari çatisi altina alarak
manevi susuzluklarini gideren, insanlari yasadiklari toplumda kendi istekleriyle kendi kendilerini yargilamalarini saglayan, laik,demokrat, eistlikçi, katilimci, paylasimci düsünceyi savunan, zalime ve zulme karsi gelen,mazlumun yaninda olan, seriatin bagnaz kuralllarina bagli olmayan, ve onu reddeden, Islam dinini kendine göre ve sunni inancin disinda yorumlayan, asli dogruluk, kemali dostluk, cevheri, merhamet, görüsü esitlik, hazinesi bilgi,meyvasi sevgi hamuru ile yogrulmus, insani Kamil  ve erdemli insan yaratmayi ön gören, korkuyu asip sevgi ile tanriya yönelen, Enel-Hak ile insanin özünde tanriyi gören, yaradan ile yaradilan ikiliginen Varlk Birligine varan,edep ve ahlakligi  yasamin temeline oturtan, insani yücelten, hamurunda hem ilahiligin hemde irfaniligin mayasi bulunan;kisinin ahlakli ve karakterli yasam ilkelerini belirleyen,Hz. Muhammed ve Hz. Ali’den gelen neslin imametini teberra ve tebelle ilkesi ile sahiplenen,dini biçim ve sekil olarak degil, gerçek anlamiyla algilayan,dini bagimsiz bir irade gücü ve batini özelligi ile evrimlestiren akil ve iman bütünlügünde birlestiren ve tüm bunlari Kirklar Cemi ile yürüten bir inanç sistemidir. Alevilik  Aleviler  için üst kavrami,Bektasilik ve Kizilbaslik ise alt kavramlari olusturur.

Alevilikte Allahtan baska Tanri Yoktur.

  Kizilbaslik Nedir?
Kizilbas,  Allah’i ve Resulü ugruna kendini adamis, onlarin yolunda canindan ve malindan vazgeçmis,
bu yolda ölmek var dönmek yoktur yeminini basina sardigi kirmizi sarik ile ilan eden kisilerdir.

Bektasilik Nedir?
Türkiyede babagan ve dedegan kollarina bagli Aleviler kendilerini Bektasi olarak tanimlarlar.

  4 Kapi 40 Makam Nedir ?
Yolumuzun erkani 4 Kapi 40 Makamdir. Bu 4 Kapi ve 40 Makam söyledir.

4 Kapi

Seriat Kapisi
Tarikat Kapisi
Marifet Kapisi
Sirr-i Hakikat Kapisi

1-Seriat Kapisinin Makamlari

Iman getirmek
Ilim ögrenmek
Namaz, oruç, zekat ve hac ve gaza eylemektir ve cenabetten arinmaktir.
Helal istemek, kazanmak, faizi haram saymaktir.
Nikah Kiymak
Hayz ve Nifazin  Nikahi haram eylemesi
Ari  giymek, ari yemek
Sünnet-i Cemaat
Sefkat
Emri marut, yaramaz islerden kaçinmak.

2- Tarikat Kapisi: Egitim ve ögretim müessesesidir

El alip tövbe kilmak
Mürid olmak
Saçin gidermek ve libasini giymek (gösterissiz kilik kiyafette bulunmak.)
Insanin nefsi ile mücadele etmesi
Hizmet etmek
Korku (hata yapmaktan, gönül kirmaktan,kötülük yapmaktan kork)
Umut tutmak
Hirka, (sadelik), Zembil (Hakkin yolunda giden, ulu tanrinin dostlugunu arayan, kendisine tanritanri sevgisinin atesiyle yol
gösterecek aydinlatici aramak için durmadan gezip dolasmayi),
Makas (dünya ile ilgili her türlü ihtirasin tehlikeli olabilecek her türlü düsüncenin zihinlerden sökülüp atilmasi),
Seccade (Tanrinin karsisinda insan oglunun ne kadar aciz oldugunu kavrayarak kibir, hirs,
kendini begenmislik gibi duygulardan uzak durmak), Ibret , Hidayettir.
Sahib-i makam sahib-i cemiyet, (Çevresinde kendisine ve bilgisine güvenen bir topluluk olusturabilecek bir kisi
sahib-i cemiyet olacak)
Ask ve Sevk ( Bu makama gelmis Hak , bu kapida aldigi gereli bilgi birikimi ile, belli bir olgunluk düzeyine ulastiktan sonra
ve saglam ahlak degerlerine sahip olduktan sonra yoluna yine devam ederek o kutsal amacina ulasmak
ister bunun özlemini duyar.
Böyle özlemi duyan Tarikat kapisindan Marifet Kapisina gelmistir.

3- Marifet Kapisi

Bu kapida Yolun Talibi daha derin arastirmalar ve incelemeler yaparak dogrulari ve Hakki daha derinden kesfedecektir.

Edep (Yolumuzun ahlak kurallarina aykiri hiçbir davranista bulunmamaktir.)
Korku ( Insanlari çirkin ve zararli düsüncelerden koruyacak bir güç kaynagidir.)
Perhis/ Yetinmek ( Her türlü asiri istek ve yönelislerden ve her türlü asiri düsünce ve duygulardan perhizkarlik yapmasi)Sabir / Kanaat (Insan ancak sabir ile karsilastigi zorluklarin üstesinden gelir.)


Utanmak (Utanma duygusunu hisetmek ve tasimak olgunlasmanin bir çok baska önemli ve degerli ögesini olusturur.)


Cömertlik ( Bir insan , bir arif kisiye gerçek bir tanri dostuna cömertlik yakisir.)
Ilim ( Insan ancak ilim  ile yolunda saglikli yürüzebilecektir.)
Miskinlik (Gösterissiz yasamak) Marifet ( Kaynagini bilimden ve ulu Allaha karsi duyulan sonsuz bir sevgi , bir doyumsuz askve bitmez bir özlemden alan
hem bilim hemde sezgi ve içe dogma yoluyla yüce tanrinin zative kainatin olusumuyla ilgili tüm sirlari sakladigi tüm gerçekleri bilme alma halidir.)
Kendini bilmek (Kendini bilen kisi Hakki da görmüs olur.


Ve insani-i Kamil olmak yolunda büyük bir adim daha atilmis olur.)

4- Hakikat Kapisi

Insan bu kapidan geçtikten sonra Tanri dostluguna kavusmak o sonsuz deryaya ulasarak,orada eriyerek yok olan bir damla haline dönüsmenin hazzini tadar. Bundan sonra dönüp insanliga hizmete gitme kapisidir.Toprak olmak ( alçak gönüllü olmak).
72 Milleti ayiplamamak (Dünya insanliginin hiç birini hor görmemek ve ayiplamamaktir.)
Elinden geleni men kilmamak (Kisisel fedakarliklar yaparak dilek sahibinin derdine derman olmaktir.)
Herseyin kendisinden güven kilmasi
Tanriya riza göstermek
Sohbet
Seyir (Insan tasavvuf felsefesine göre 3 önemli yolculuk yapar.
1- Tanri katinda bir asli ve gerçegi olarak yaratilir ve dünyaya gelir .
2- dünyada insanlar kamil olabilme ugruna verdigi çabalar sonucunda makamina ulasir.
3- Tanriya seyirdir.
Sirr (Gerçek olan tek varlik Yüce Allah’in varligidir. Dolayisiyla gerçekle ilgili sirlar , Allah’a ait sirlardir.
Münacattir. (Tanriya ulasma, O’na siginmadir.)
Müsahade (Tanrinin cemalini görebilmek o erisilmez zevke erebilmek yeri, mutlak gerçege ulasmaktir.)
Kirklar Cemi: Alevilerin bugün sürdürdükleri, erkanlari 12 hizmetin yapildigi  ‘yol’ a CEM denir.

HZ. ALI

Alevi yolunun kurucusu, Imamlarin basi, Hz. Hasan ile  Hz. Hüseyin’in babasidir. Tarikatta ‘Yol Ali’nin ‘ deyimi ile anilir.
Hz. Muhammet ile ayni gömlege girdigi ( bir oldugu ), bu yüzden Hz. Muhammed’le ayri tutulmamasi gerektigine  inanilir.
ALLAH”IN ARSLANI IMAM HZ.ALI

EHL-I BEYT

Hz. Muhammed’in kizi Fatima anamizdan gelen soydur. Bu soya giren her kisi Alevi için kutsal önderdir.

1-Hz. Muhammed
2-Imam Ali
3-Hz. Fatma anamiz
4-Imam Hasan
5-Imam Hüseyin

ERKAN NE DEMEKTIR ?

Sözlük anlami olarak esaslar, direkler demektir.
Alevilik erkani denildiginde Aleviligin esaslari , yol kurallari , kisacasi yolu anlasilir. Alevilik yolunda 7 farz 3 sünnet vardir.

3 SÜNNET

Allah’in birligine inanmak,
Kalbinde adavet olmamak, kötülük etmemek,
Tarikatin emirlerini yerine getirmek

7 FARZ

Mürebbisine düse
Müsahib ola
Taç uruna
Sirdar ola
Yar a yar ve özü ulu ola
Beli Berk ola
Hakk’a sohbet kila

CENNET – CEHENNEME ILISKIN INANCIMIZ NEDIR?
Her ne kadar cennet cehennem kavramlari Alevi literaturunda da çokça yer almakta ise de,Kur’an da anlatilan biçimiyle bir Cennet- cehennnem anlayisi Alevilikte hakim degildir.

MUSAHIPLIK NE DEMEKTIR ? ?
Musahiplik yol kardesligi demektir. Alevi inancina göre evli her Alevi kendisine denk düsebilecek baska bir evli Alevi ile dinsel bir kardeslik tutar; bu ayni zamanda kendisinin ahiret kardesidir.
Öz kardeslik kurallarindan daha agir kurallari olan bu yol kardesligi Alevilikte farzdir.

GÖRGÜ NEDIR ? DÜSKÜNLÜK NEDIR ?
Alevi yolunda her talib, yilda bir kez tüm toplulugun ve pirinin huzurunda,
o yil içerisinde yaptiklarinin ve yol kurallarina uyup uymadiginin hesabini verir. Burada hem dinsel hem dünya evi sorunlar,sorumluluklar söz konusudur. Eger kisi, topluluk tarafindan kabul görülmeyen hatalar,fenaliklar yapmamis ve kurallari yerine getirmisse, pirin ve orada bulunan yol erenlerinin izniyle görülmüs olur.
Komsuluk iliskilerinde hosnutsuz, yol kurallarina aykirilik gösteren kisiler düskün birakilirlar.
Düskünlük bir anlamiyla toplumun disina çikarmak, cemaatten atmak anlamina gelir.
Cezanin büyüklügüne göre geçici ya da sürekli düskünlükler vardir.

ALEVILIKTE AHLAK SISTEMININ TEMELI NEDIR?
Alevi sisteminin temeli; eline , beline, diline hakim olmaktir
Eline demek, kendisine izinli olmayan seylere dokunmamak;beline demek; kendi esi disinda hiç kimseyle cinsel iliskide bulunmamak;
diline demek ; yalan söylememek demektir.

KURBAN
Hakk’a sunulan , eti yenilen hayvana kurban denir.
Alevilikte Allah yoluna, Inanç yoluna, ululara ve Hakk’a yakinlasmak için kesilir.

ADAK
Bir dilegi yerine getirmek, bir tehlikeden korunmak için gücüne inandigimiz seylere vaad edilen seylere denir.

LOKMA
Dualanmis bir yiyecegin her parçasina denir. Dedelerden ululardan lokma almak sevaptir.

DEM
Kan, zaman, an, soluk anlamina gelir. Alevilikte ‘dem’ kurallari geregi alinan kutsal içki, duali içki anlamina gelir.

MUHARREM ORUCUNUN ANLAMI NEDIR?
Kurban Bayrami Hicri Takvim'e göre Zilhicce ayinin 10. günü baslar.
Kurban Bayraminin 1'nci gününden baslayarak 20 gün sayilir.
20'nci günün aksami Muharrem Orucu için niyet edilir ve oruç baslar.
Muharrem Orucundan önce 3 günlük MASUM-U PAK ORUCU tutulur.
Bu oruç Küfe'de sehit düsen Müslüm Bin Akiyl ile çoçuklari ibrahim ve Muhammet için tutulur.
Müslüm, imam Hüseyin'in amcasinin oglu ibrahim ile Muhammet ise amcasinin torunlaridir.
3 günlük Masum-u Pak ve 12 günlük Muharrem Orucu olmak üzere toplam 15 gün oruç tutulduktan sonra Muharrem Ayinin 13'ncü günü kurbanlari tiglanir ve ASURE dagitilir.


Kurban imam Ali Zeynel Abidin'in Kerbela Katliamindan kurtulusundan duyulan sevinci belirtir.


Muharrem Ayinda eglence yapilmaz, biçaga ve kesici aletlere el sürülmez, dügün-nisan-sünnet törenleri yapilmaz,kari koca iliskileri kesilir, kurban kesilmez, et yenilmez.


Kerbela sehitleri'nin çektikleri susuzlugu hissetmek için su içilmez, eglence yerlerine gidilmez, saç ve sakal trasi olunmaz.


Günümüzde bunlarin bir bölümü uygulanamamaktadir. Örnegin, sakal trasi olmamak gibi...


Su saf olarak içilmemektedir. Vücudun su ihtiyaci yenilen yemeklerden,
çay-kahve-mesrubat-meyve suyu-ayran gibi sivi içeceklerden karsilanir.
Alevi inanci sekilcilige takilip kalmayi degil, özü benimser. Aklin ve ilmin yolundan ayrilmaz.


Önemli olan imam Hüseyin'in ve diger Kerbela sehitleri'nin çektikleri aciyi ve zorluklari beyninde,kalbinde ve gönlünde duymaktir.


Onlar gibi düsünüp, onlar gibi yasayip, onlar gibi inanmaktir. Zalime karsi çikip, mazlumdan yana olmaktir.


Eline-diline-beline sadik olup insanca ve onurluca yasamaktir. Onlara layik olmaktir.


Ölmeden önce ölmek, öldükten sonra yasamaktir.


Yasayan ölü olmamaktir. Yarin onlar'in huzuruna alni açik yüzü pak çikmaktir.
Onlar'in biraktigi onurlu mirasa sahip çikmaktir.


Belirlenmis bir iftar vakti'de yoktur. Aksam olup günes batinca, karanlik gözle görünce oruç açilir.


Gece sahura kalkma uygulamasi Muharrem Orucu'nda yoktur.
Oruç tutulmadan önce (yatmadan önce) söyle niyet edilir:
"BiSMi SAH. ALLAH ALLAH. ERENLERiN HiKMETiNE. ER HAK MUHAMMET-ALi ASKINA.
iMAM HÜSEYiN EFENDiMiZiN SUSUZLUK ORUCU NiYETiNE.
KERBELA SEHiTLERi'NiN TEMiZ RUHLARINA MATEM ORUCU NiYETi iLE HZ. FATMA ANAMIZIN SEFAATiNE.
12 iMAM, 14 MASUM-U PAK EFENDiLERiMiZiN SEVKiNE,
17 KEMERBESTLER HÜRMETiNE HAZIR-GAYiP GEÇEK ERENLERiN YÜCE HÜMMETLERi ÜZERiMiZDE HAZIR VE NAZIR OLA.
LANET MÜNKiRE. LANET YEZiD'E. RAHMET MÜMiN'E ALLAH EYVALLAH. HÜ."
Niyetten sonra Muharrem Orucu baslar.

ALEVILIKTE ASIGIN SAZIN VE DEYISLERIN ÖNEMI NEDIR?
Alevi ibadetinde, gerekse sosyal yasaminda büyük yer ve önem tasir.
12 hizmetten biri asiga aittir; yani asiksiz Alevi ibadeti yapilmaz.
Makam olarak pirden sonra gelsede, 12 hizmetin en agir yükünü tasir.
Asik saziyla bestelerini yapar, çalar, çagirir.
Alevi ibadetinin vazgeçilmez parçasi semah, bu saz asik bütünlesmesi içerisinde dönülür
Alevi deyisleri geçmis tarihleri, Alevi düsünce ve ögretisini, günlük yasami, dünyasal iliskileri konu alir.
Deyisler ayni zamanda Alevilerin gülbenklerini olustururlar. Yine ayni deyislerle tanri ile iliskiler kurulur.                                 

SEMAH NEDIR?
Alevi inanisinda büyük bir yer tutar. Sözcük anlami; günahlardan arinmak anlamina gelir.
Alevi Cemindede öyle kabul edilir.

CEM NEDIR?
Sözcük anlami olarak, birlesme, birlik olma, bir araya gelme demektir.
Alevi inancinda , ibadet için cem olma, bir araya gelmeden yola çikilarak, bütünlesme anlaminda kullanilir.
Ibadetin yapildigi yere cem evi denir.
Alevi inanci cemsiz düsünülemez. Bir Alevinin dogumundan ölümüne tüm yasantisi cem ile baglantilidir.
Yola girdigi, müsahib tuttugu, erkan gördügü, görüldügü-soruldugu yerdir.
Cemin çok çesitleri vardir. Kurban cemleri, görgü cemleri, Abdal Musa cemleri, Bayram cemleri.

KIRKLAR CEMI
Alevi inancina göre Hz. Ali bu yolu kurdugu zaman kendine eslik eden kadinli erkekli 40 kisi ile birlikte ilk kez bu
Cemi gerçeklestirdi.
O günden bu yana Alevi toplulugu bu kirklarin cemini sürmektedir.

CEMDE 12 HIZMET

   1- Mürsid (Dede) : Hizmet itibari ile Hz. Muhammed, Hz. Ali ve Haci Bektasi Veliýi temsil eder.
  Cem Erkani Baskanligini yapar,ikrar alir nasip verir. Cenaze, Müsahiplik, Nikah, Sünnet, Ad takar (isim takar).
2- Rehber : Görev itibariyle Imam Hüseyin´i temsil eder.
  Yola girmek isteyenleri hazirlar, yol gösterir. Mürsidin en yakin yardimcisidir.
  3-Gözcü : Görev itibariyle Ebuzer Gaffari’yi temsil eder.
  Rehberin yardimcisidir. Cem'in sessiz ve sakinlik içinde gecmesini saglar. Cem’in bekcisidir.
  4- Çeragci (Delilci) : Görev itibariyle Cabir El Ensari’yi temsil eder.
  Cem evinde bulunan aydinlatma araçlarini yakar. Buhardanliklari ve Mumlari (Çeraglari) hazirlar.
  5- Zakir (Asik) : Görev itibariyle Bilal Habes’i temsil eder.
  Cem’de Tevhid, Duazde imam, Mersiye, Semah, Nevruzi'ye söyler.
  6- Süpürgeci(Ferras) : Görev itibariyle Selman’i Piri paki temsil eder.
  Cem evinin sürekli temizligi ile meskul olur.
  7- Meydanci : Görev itibariyle Hüzeyme tül Yemeni’yi temsil eder.
  Cem evinde Semahserleri kaldirir. Postlari yerine dizer.
  8- Niyazci : Görev itibariyle Mahmut el Ensari’yi temsil eder.
   Kurbanlari tekbirler ve keser. Gelen Lokmalari alir ve dagilimini saglar.
  9- Ibrikci : Görev itibariyle Kamber Hazretlerini temsil eder.
  Cem de Mürsidin ve Cem erenlerinin abdest almalarini saglar.
  10- Kapici : Görev itibariyle Gülam Keysani’yi temsil eder.
  Cem’e gelen erenlerin evlerini gözetler.
  11- Peyikçi : Görev itibariyle Amri Ayyari’yi temsil eder.
  Cem olaca?ini tüm canlara duyurur.
  12- Sakaci : Görev itibariyle Ammari Yaseri’yi temsil eder.
  Cem evinde Su, Serbet, Saka, Süt v.b. dagilimini saglar.


DEMOKRATIK MÜCADELEDE ALEVILERIN TEMEL ILKELERI

Özgürlük ilkesi: Ögretisinde insani kutsal varlik olarak kabul eden Alevi örgütlenmesi; kisi özgürlügünün,inanç ve düsünce özgürlügünün en aktif savunucusudur.


Esitlik ilkesi: Alevi örgütlenmesi yasamin her alaninda, gelirlerin paylasimindan ögrenime kadar, bireyin esitligini savunur.
Hiçbir kimseye , hiçbir kuruma, hiçbir ulusa ya da inanca bu esitligi bozucu ayricaliklar taninmaz.


Demokrasi ilkesi: Baris: ve demokrasi birbirinin ayrilmaz parcasidir.
Demokrasi için, insan haklari için, baris için mücadele etmek ve Aleviler arasinda bu düsüncelerin
yayilmasina çalismak en basta gelen görevimizdir.


Baris ilkesi: Yurtdaslarimiz arasinda yayilmak istenen savas, siddet, nefret duygulari yerine sevgiyi ,dayanismayi,
dostlugu egemen kilmak için çalismaliyiz.


Laiklik ilkesi: Alevi örgütlenmesi, devlet idaresinde laiklik ilkesini, varolus mücadelesinin temel taslarindan biri olarak görür.
Emegin üstünlügünü savunma ilkesi: Aleviler emegin üstünlügüne inanir,
emek verilmis bütün çalismalara emekçilere saygi duyar.
Bagimsiz örgütlenme ilkesi: Hz. Ali’nin ‘haksizlik karsisinda eger susuyorsaniz, yalniz hakkinizdan degil,ayni zamanda serefinizden de olursunsuz’ ilkesi bizim ilkesidir.
Alevi örgütlenmesi mazlumun yaninda, zalimin karsisinda her zaman taraftir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder